Thuế đầu vào GTGT không kê vào phụ lục 174 có sao không?

Thuế đầu vào GTGT không kê vào phụ lục 174 có sao không? Căn cứ pháp lý đầy đủ?

Việc kê khai thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào vào Phụ lục 174 (Mẫu 01-2/GTGT) là một phần trong quy trình kê khai thuế của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều kế toán vẫn thắc mắc liệu không kê khai hóa đơn đầu vào vào phụ lục này có ảnh hưởng gì không? Có bị cơ quan thuế từ chối khấu trừ hay xử phạt gì không? Bài viết này sẽ phân tích rõ vấn đề này và cung cấp căn cứ pháp lý đầy đủ.

1. Phụ lục 174 (Mẫu 01-2/GTGT) là gì?

Phụ lục 174 (Mẫu 01-2/GTGT) là bảng kê hóa đơn, chứng từ hàng hóa, dịch vụ mua vào của doanh nghiệp, được lập kèm với tờ khai thuế GTGT (Mẫu 01/GTGT).

Trước đây, việc kê khai đầy đủ hóa đơn đầu vào vào phụ lục này là một yêu cầu bắt buộc, giúp cơ quan thuế kiểm tra tính hợp lý, hợp lệ của số thuế GTGT được khấu trừ.

Tuy nhiên, theo các quy định mới, việc kê khai phụ lục này đã có sự thay đổi đáng kể.

2. Không kê khai hóa đơn đầu vào vào phụ lục 174 có ảnh hưởng gì không?

Việc không kê khai hóa đơn đầu vào vào phụ lục 174 có ảnh hưởng hay không phụ thuộc vào từng giai đoạn áp dụng quy định:

Giai đoạn trước ngày 01/01/2022

Trước ngày 01/01/2022, theo các quy định cũ, doanh nghiệp bắt buộc phải lập bảng kê hóa đơn, chứng từ hàng hóa, dịch vụ mua vào (Mẫu 01-2/GTGT) và nộp kèm với tờ khai thuế GTGT.

• Nếu không kê khai hóa đơn đầu vào vào phụ lục này, cơ quan thuế có thể từ chối khấu trừ thuế GTGT đầu vào, vì không có cơ sở để xác minh số thuế doanh nghiệp yêu cầu hoàn hoặc khấu trừ.
• Khi cơ quan thuế thanh tra, nếu phát hiện hóa đơn không được kê khai, doanh nghiệp có thể bị truy thu thuế và xử phạt hành chính do khai thiếu hoặc sai sót.

Giai đoạn từ ngày 01/01/2022 trở đi

Từ ngày 01/01/2022, theo quy định mới tại Thông tư 80/2021/TT-BTC, phụ lục 174 (Mẫu 01-2/GTGT) đã không còn bắt buộc nộp cùng tờ khai thuế GTGT.

• Doanh nghiệp không bắt buộc phải kê khai từng hóa đơn vào phụ lục này mà chỉ cần tổng hợp số liệu vào tờ khai thuế GTGT (Mẫu 01/GTGT).
• Nếu không kê khai vào phụ lục 174, doanh nghiệp vẫn được khấu trừ thuế GTGT đầu vào nếu hóa đơn, chứng từ hợp lệ và đáp ứng đủ điều kiện khấu trừ theo quy định của Luật Thuế GTGT.

Như vậy, việc không kê khai hóa đơn vào phụ lục 174 không còn ảnh hưởng đến quyền khấu trừ thuế GTGT đầu vào như trước đây.

3. Căn cứ pháp lý đầy đủ Dưới đây là các văn bản pháp luật quy định về việc kê khai thuế GTGT đầu vào và phụ lục 174:

Thông tư 219/2013/TT-BTC (Điều 15):

• Quy định điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào, trong đó không có yêu cầu bắt buộc kê khai vào phụ lục 01-2/GTGT.
• Chỉ cần đảm bảo hóa đơn hợp lệ, có thanh toán không dùng tiền mặt (nếu trên 20 triệu đồng), và phục vụ hoạt động kinh doanh chịu thuế GTGT.

Thông tư 119/2014/TT-BTC:

• Đơn giản hóa thủ tục khai thuế, bỏ yêu cầu nộp bảng kê hóa đơn đầu vào/bán ra.
• Doanh nghiệp chỉ cần tổng hợp số thuế GTGT đầu vào và đầu ra trên tờ khai thuế.

Thông tư 80/2021/TT-BTC (Khoản 4 Điều 42):

• Chính thức bãi bỏ quy định kê khai phụ lục 01-2/GTGT từ ngày 01/01/2022.
• Doanh nghiệp không cần lập bảng kê hóa đơn mua vào mà chỉ cần đảm bảo có chứng từ hợp lệ khi cơ quan thuế kiểm tra.

Công văn số 4943/TCT-CS ngày 23/11/2021 của Tổng cục Thuế:

• Xác nhận từ năm 2022 trở đi, doanh nghiệp không phải kê khai phụ lục 01-2/GTGT, nhưng vẫn phải lưu trữ hóa đơn, chứng từ hợp lệ để xuất trình khi cơ quan thuế kiểm tra.

4. Lưu ý khi kê khai thuế GTGT đầu vào

Mặc dù không cần kê khai hóa đơn vào phụ lục 174, doanh nghiệp vẫn phải tuân thủ các nguyên tắc sau để đảm bảo được khấu trừ thuế GTGT đầu vào:

✔ Hóa đơn hợp lệ: Hóa đơn GTGT phải do nhà cung cấp hợp pháp phát hành, có đầy đủ nội dung theo quy định tại Nghị định 123/2020/NĐ-CP.

✔ Thanh toán đúng quy định: Với hóa đơn trên 20 triệu đồng, doanh nghiệp bắt buộc phải thanh toán qua ngân hàng, nếu không sẽ bị loại trừ khỏi khấu trừ thuế.

✔ Phục vụ hoạt động kinh doanh chịu thuế GTGT: Hàng hóa, dịch vụ mua vào phải phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

✔ Lưu trữ chứng từ đầy đủ: Dù không cần kê khai vào phụ lục 174, doanh nghiệp vẫn phải lưu trữ hóa đơn điện tử, chứng từ thanh toán và hợp đồng để xuất trình khi cơ quan thuế kiểm tra.

5. Kết luận

Hiện nay, việc không kê khai thuế đầu vào vào phụ lục 174 không ảnh hưởng đến quyền khấu trừ thuế GTGT, miễn là doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ các điều kiện khấu trừ. Cụ thể:

✅ Trước năm 2022, không kê khai vào phụ lục 174 có thể bị từ chối khấu trừ thuế GTGT.

✅ Từ năm 2022 trở đi, theo Thông tư 80/2021/TT-BTC, không còn bắt buộc kê khai phụ lục 174, doanh nghiệp chỉ cần đảm bảo hóa đơn hợp lệ và tuân thủ quy định về khấu trừ thuế.

Do đó, kế toán không cần lo lắng nếu chưa kê khai hóa đơn vào phụ lục này, nhưng vẫn phải đảm bảo chứng từ hợp lệ để tránh rủi ro khi bị cơ quan thuế thanh tra.